آیه محبوب امام خمینی(رحمت الله علیه) در درس اخلاق
مرحوم آیتالله حقشناس با اشاره به اینکه گزاردن نماز اول وقت به مثابه قربانی کردن یک شتر برای خداوند است، یکی از گرفتاریهای دنیاطلبی را ضایع کردن نماز اول وقت میدانست.
مرحوم آیتالله عبدالکریم حقشناس یکی از اساتید اخلاق تهران در تاریخ 18 اسفند سال 1366 در مسجد «امینالدوله» تهران در خصوص «اهمیت نماز جماعت و دوری گزیدن از دنیاطلبی» مطالبی را ایراد کردند که در ادامه بخش اول آن میآید:
*ارزش حرکت به سوی نماز جماعت
یکی از رفقا به بنده اظهار میکرد که من در عالم رۆیا دیدم که تو از منزل تا مسجد حرکت میکنی و نمازجماعت میخوانی؛ خوب معلوم است که همهاش را مینویسند، قدم به قدم! «مَنْ مَشَی إلَی مَسْجِدٍ یَطْلُبُ فِیِهِ الْجَمَاعَةَ» شخصی حرکت کرده و برای جماعت آمده است!
آخه اول باید من ارزش عمل را درک بکنم: «کَانَ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَةٍ»، هر قدمی که بر میدارد، «سَبْعون ألف حسنة» امام علی (ع) مبالغه گویی نمیفرماید! یعنی هفتاد هزار حسنه. خوب با این حساب دنیا چطور متجر اولیاء خدا نیست؟ خوب متجری است آقا!
به من گفتند: آقا، آخه شما پنجشنبه، جمعه، یک نفسی بکش! جواب دادم: آخه لذتی بالاتر از لذت علم هست؟ چه نفسی بکشم؟ هر چه بکشم، هر چه اقدام کنم، باز دیر است؛ هفتاد هزار حسنه!! «یُرْفَعُ لَهُ مِنَ الدَّرَجَاتِ مِثْلُ ذلک» درجهاش هم مثل همان است هفتاد هزار درجه؛ «فَإنْ مَاتَ وَ هُوَ عَلَی ذَلِکَ»، اگر در همین حال باشد و بمیرد در همین حال که برای نماز جماعت آمده است؛ پروردگار هفتاد هزار ملک را در قبرش موکل میکند که «یُبَشَّرُونَهُ» به او بشارت بدهند و با او در وحدتش مأنوس باشند، «وَ یَسْتَغْفِرُونَ لَهُ حَتَّی یُبْعَثَ» برای او تا قیامت استغفار و طلب آمرزش کنند.
آن وقت در کتاب «الرّوضة البَهیَّة» فرموده است: «أنَّ الصَّلاةَ الواحِدةَ منها تعدِلُ خَمساً، أو سبعاً و عِشرینَ صلاةٍ مَعَ غَیرِ العالِم و مَعَهُ ألفاً»، یک رکعت نماز جماعت با امام جماعت غیر عالم، معادل بیست و پنج یا بیست و هفت رکعت غیر جماعت است، اما در صورتی که با امام جماعت عالم باشد، هزار رکعت است؛ خوب چطور دنیا دارالتجاره نیست؟
نمیخواهی خودت برای خودت کاری بکنی؟ موقع نماز جماعت فرض کن انگار اصلاً اولاد نداری؛ هیچی! کأنه آسمان سوراخ شده و تو افتادی، ببین چه باید بکنی، خوب پس این از ارزش آمدن شما برای جماعت.
*چطور امام خود را کمک کنیم؟
اما نبی اکرم(ص): «لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ»، پیامبر خدا برای شما الگوی خوبی است؛ آخر باید یک شباهتی به آن حضرت داشته باشی داداش جون!
امیرالمۆمنین (ع) فرمود: «أعِینُونِی بِوَرَعٍ وَ اجْتِهَاد» یعنی: مرا با ورع و کوشش کمک کنید، چطور ما را کمک کنید؟ یعنی با اعمال صالحه؛ با پرهیزکاری و کوشش.
این اشخاص لجم گسیخته که با هم نزاع میکنند و در گوش هم میزنند، یکی میآید در گوشش میگوید، آخه اقاجان من!، جای آشتی هم بگذارید؛ فردا میخواهید در روی هم نگاه کنید.
«أعِینُونِی بِوَرَعٍ وَ اجْتِهَاد»؛ آخه کمک کنید جای آشتی را بگذارید بابا! آخه رسولالله (ص) چکار میکرد؟ با اینکه دقیقهای، آنی غافل نبود و همیشه خود را در محضر و حضور پروردگار میدیدند، شب آب وضو را تهیه میفرمودند و در بالای سرشان میگذاشتند، مسواکشان هم که از چوبهای اراک بود، بالای سرشان و یک سجاده کوچک... آن وقت بر میخواستند و میفرمودند:
«الْحَمْدُلِلَّهِ الَّذِی أَحْیَانِی بَعْدَ مَا أَمَاتَنِی»؛ اول شکرگذاری میکردند که پروردگار نعمت حیات دوباره را به او داده است- چون ممکن است وقتی که خوابیدی، بمیری؛ الحمدالله شکر میکنم که در دارالتجاره ما را نبستند، بعد آیات را تلاوت میفرمودند:
«فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَاخْتِلاَفِ اللَّیْلِ وَالنَّهَارِ لآیَاتٍ لِّأُوْلِی الألْبَابِ، الَّذِینَ یَذْکُرُونَ اللّهَ قِیَامًا وَقُعُودًا وَعَلَىَ جُنُوبِهِمْ وَیَتَفَکَّرُونَ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذا بَاطِلًا سُبْحَانَکَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ، رَبَّنَا إِنَّکَ مَن تُدْخِلِ النَّارَ فَقَدْ أَخْزَیْتَهُ وَمَا لِلظَّالِمِینَ مِنْ أَنصَارٍ، رَّبَّنَا إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِیًا یُنَادِی لِلإِیمَانِ أَنْ آمِنُواْ بِرَبِّکُمْ فَآمَنَّا رَبَّنَا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَکَفِّرْ عَنَّا سَیِّئَاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ الأبْرَارِ، رَبَّنَا وَآتِنَا مَا وَعَدتَّنَا عَلَى رُسُلِکَ وَلاَ تُخْزِنَا یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِنَّکَ لاَ تُخْلِفُ الْمِیعَادَ» (آل عمران، آیات 190 الی 194).
خب این سیره نبی اکرم بود. پس ما شباهتمان از چه حیث است؟ چه شباهتی با رسول اکرم (ص) داریم؟
*اول از همه باید دل را آماده کنیم
اول دل را آماده کن، اول دل را باید خالی کنیم، مرحوم آقا میرزا جواد آقا (ره) میفرماید: اینکه گفتند: احیاء بگیر یعنی همین لقلقه لسان نباشد، یعنی قلب را یک کاری بکن، از غیر خدا خارج کن، از آن مألوفات خارج کن:
«فارفضوا یا اهل الارض ما أنتم علیه من غرورها»، ای مردم و ای اهل زمین! آنچه را که باعث فریفته شدن و غفلت شما بوده است، واگذارید، رها کنید، «وَهَلُمُّوا إلَی کَرَامَتِی وَمُصَاحَبَتی ومُجَالَسَتی وَمُۆَانَسَتی»، بیایید نزد کرامتهای من، برای مصاحبت با من، برای همنشینی با من، برای رفاقت با من و آنها را رها کنید.
زعیم عالیقدر، رهبر کبیر انقلاب شبهای جمعه در قم که درس اخلاق میفرمودند، نوعاً این آیه را تلاوت میفرمودند: «مَا عِندَکُمْ یَنفَدُ وَمَا عِندَ اللّهِ بَاقٍ»،
آنچه نزد شماست از بین میرود و آنچه نزد خداست، باقی میماند. یک قدری سراغ باقی بروید، «فَارْفُضُوا... مَا أنْتُمْ عَلَیْهِ مِنْ غُرُورِهَا وَهَلُمُّوا إلَی کَرَامَتِی وَ مُصَاحَبَتی و مُجَالَسَتی وَ مُۆَانَسَتی»، موسی عرض کرد بار الها! بلند تو را صدا کنم؟ فرمود: «أنَا جَلِیسُ مَنْ ذَکَرَنِی»، من همنشین آن کسی هستم که مرا یاد میکند، با من مصاحبت کنید، با من مأنوس بشوید!! «وَ آنِسُونِی اُۆانِسْکُمْ وَ اُسَارِعْ إلَی مَحَبَّتِکُم»
، با شما زود انس میگیرم، اگر یک قدم بیایید ده قدم میآیم. باید همین چیزها قلب شما را بشوید باید همین فرمایشات و روش اهلبیت(ع) قلبهای شما را تازه کند، دلهای شما را تازه کند، شما را مهیا کند.
منبع: تبیان